Meten is weten: de SmartwayZ.NL-toolbox
SmartwayZ.NL volgt de trends en ontwikkelingen die impact hebben op mobiliteit. Dit gebruiken we, samen met de beschikbare data, om innovatie te stimuleren, de doorstroming en bereikbaarheid te verbeteren en de verkeersveiligheid te vergroten.
Ieder jaar publiceren we de relevante ontwikkelingen in en om Zuid-Nederland in een jaarrapport. De programmaraad en projectleiders binnen SmartwayZ.NL gebruiken het jaarrapport voor het maken van beleid en projectvoorstellen. En het draagt bij aan transparantie van én verantwoording over het programma.
A. Twee dashboards
SmartwayZ.NL heeft twee verschillende dashboards: het SmartwayZ.NL dashboard (ontwikkeld samen met specialisten van de provincie Noord-Brabant) en het activiteitendashboard.
-
Activiteitendashboard
Het activiteitendashboard gebruiken we om de effecten van de SmartwayZ.NL-projecten en -maatregelen te berekenen. Daarbij verzamelen we waar de activiteit plaatsvindt, wie de doelgroep is en wanneer de activiteit is gestart. Met behulp van vuist- en rekenregels en evaluaties van eerdere projecten kunnen we inschatten wat de effecten zijn van de SmartwayZ.NL-activiteiten. Die informatie gebruiken we dan weer voor duiding en sturing.
Een van onze experts uit het team Monitoring en Evaluatie legt in deze presentatie uit hoe het dashboard werkt. Het activiteitendashboard wordt gebruikt en aangevuld door de werkgroep M&E, en is niet beschikbaar voor anderen. De resultaten uit het activiteitendashboard zijn natuurlijk wel voor iedereen beschikbaar!
-
SmartwayZ.NL-dashboard
Met het SmartwayZ.NL dashboard monitoren we trends op het gebied van mobiliteit en overige invloeden (zoals demografie en banen) in Zuid-Nederland. Het SmartwayZ.NL-dashboard geeft dus eigenlijk het bredere beeld van hoe het is gesteld met Zuid-Nederland, op de weg en daaromheen. Dit dashboard is vrij toegankelijk.
Overzicht van het SmartwayZ.NL dashboard
B. Evaluatiemethoden en hulpmiddelen
SmartwayZ.NL voert zowel ex-ante- en ex-post-evaluaties uit. Een ex-ante-evaluatie is het vooraf beredeneerd inschatten van de effecten van een maatregel of maatregelpakket. M&E heeft voor alle regionale maatregelpakketten ex-ante-evaluaties uitgevoerd. Een ex-post-evaluatie is het achteraf meten van het effect van een maatregel of maatregelpakket.
Evaluatiemethodiek: zowel bij een ex-ante- (vooraf) of ex-post- (achteraf) evaluatie gebruiken we evaluatiemethodieken en ondersteunen we regio’s en shared services door het aanreiken van deze methodieken. Een bekende methodiek is de sumo methodiek.
-
Gebiedsanalyses
Voorafgaand aan het eventueel doorvoeren van mobiliteitsmaatregelen, is het raadzaam om een gebiedsanalyse uit te voeren: een overzicht van de feiten rondom mobiliteit in een regio. Hoe lopen de verkeersstromen, hoe verhouden de modaliteiten zich tot elkaar, zijn er wegwerkzaamheden etc.? Deze analyse kan vervolgens als input gebruikt worden bij besluitvorming rondom te nemen maatregelen.
-
Evaluatie van innovaties
Innovaties hebben een andere dynamiek dan reguliere projecten en maatregelen, waar de bovengenoemde evaluatiemethoden niet gehanteerd kunnen worden. Innovaties evalueren we daarom op een andere manier: we beoordelen bijvoorbeeld in hoeverre de innovatie technologisch gezien ‘af’ is, in hoeverre organisaties en de maatschappij er klaar voor zijn en of de gewenste doelen bereikt worden met de innovatie. Voor de evaluatie van innovaties werkt team M&E samen met team Innovatie & Ontwikkeling.
De SmartwayZ.NL-toolbox voor jouw project
Sta jij aan de start van een mobiliteitsproject of wil je het juist laten evalueren? Neem contact op met team M&E via info@smartwayz.nl voor meer informatie over de toolbox en wat deze voor jouw project kan betekenen.
De impact van SmartwayZ.NL in cijfers
Tot en met het tweede kwartaal van 2023.
7.500 automijdingen per dag
25 miljoen minder wegkilometers per jaar
170.000 minder voertuigverliesuren per dag
5 ton minder stikstofuitstoot per jaar
6 kiloton minder CO2 per jaar
Het jaarrapport in één oogopslag
De praatplaat vertelt in één oogopslag wat de voortgang, trends, impact en conclusies uit het Jaarrapport SmartwayZ.NL 2022 - 2023 zijn. Klik op de afbeelding om de praatplaat te downloaden.
Conclusies
Wat zijn de belangrijkste conclusies uit het jaarrapport?
-
SmartwayZ.NL heeft het afgelopen jaar hard gewerkt aan het opzetten en realiseren van verschillende projecten en innovaties, zowel in de regio’s als in Zuid-Nederland breed. Dit uit zich in een toename van de berekende effecten.
-
Er is de afgelopen jaren veel ontwikkeld binnen SmartwayZ.NL dat doorgezet kan worden in volgende en nieuwe projecten. Omdat er nu nauwelijks aan nieuwe infrastructuur wordt gewerkt én vanwege de grote beheer- en onderhoudsprojecten die deels al bezig zijn, is het advies om door te gaan met de werkgeversbenadering en met gebiedsgericht werken, maar ook met de innovaties en het versterken daarvan.
-
Er is al veel gedaan aan ex-ante onderzoek naar effecten en aan het berekenen van effecten. Dit jaar wordt er ook gewerkt aan (het opzetten van) ex-post evaluaties. Team Monitoring & Evaluatie heeft hiervoor een toolbox ontwikkeld die kan worden toegepast in nieuwe projecten. Daarnaast heeft SmartwayZ.NL een actieve rol bij het project van het Ministerie van I&W over de effecten van smart mobility.