Een slimme fietsaanpak leidt tot betere bereikbaarheid en het beter benutten van de ruimte. Bovendien werkt de fiets prima in combinatie met andere vervoersmiddelen. Dat vinden ze ook in de provincie Noord-Brabant. ‘Ons fietsprogramma Fiets in de Versnelling investeert in infrastructuur en stimuleert het fietsgebruik’, vertelt Roger. ‘Tussen de Brabantse steden leggen we een toekomstbestendig snelfietsroutenetwerk aan. Met ons werkgeversplatform en de dienst B-riders benadrukken we het woon-werkverkeer. Met coaching, beloning en spel verleiden we Brabanders om de auto te laten staan en met de fiets naar hun werk te gaan. Inmiddels zorgen zo’n 5.000 B-riders ervoor dat er dagelijks meer dan 2.000 auto’s minder de weg op gaan. Samen met Brabantse gemeenten laten we werkgevers de voordelen zien, zoals minder files, minder parkeerproblemen, een beter milieu, fittere werknemers en dus minder ziekteverzuim en lagere kosten.’
Innovaties
Maar een slimme fietsaanpak gaat over meer dan alleen infrastructuur en stimulering. Roger: ‘Het gaat ook om de ontwikkeling en toepassing van innovaties. Zo hebben we samen met NHTV Breda CyclePRINT ontwikkeld: een online analyse-instrument om GPS-trackingdata om te zetten in beleidsinformatie. Die hebben we gebruikt voor doorrekeningen voor onze snelfietsroutes. Maar we zijn in Brabant bijvoorbeeld ook aan het experimenteren met slimme verkeerslichten. Die signaleren naderende fietsers signaleren en reageren daarop met aangepaste, langere groentijden, zodat fietsers niet hoeven te stoppen.’ Overigens krijgt de fiets niet altijd voorrang. Doorstroming van meerdere modaliteiten wordt berekend en stromen worden geregeld.
Flexibel en sociaal
Het belang van smart cycling ligt volgens Sjors ook in ruimte en bereikbaarheid. ‘Het fietsgebruik in Nederland is vooral zichtbaar in onze steden. Zo’n 50 à 70 procent van de stedelingen verplaatst zich per fiets. De fiets neemt aanzienlijk minder ruimte in beslag dan de auto - hoe smart deze ook is - en is dus een efficiënte oplossing voor het ruimtegebrek. Fietsers zijn in vergelijking met auto’s ook minder gebonden aan infrastructuur. Daardoor bewegen zij zich veel vrijer en kunnen ze eenvoudiger bepalen welke route ze kiezen. De fiets is bovendien sociaal. Je komt nog eens iemand tegen met wie je een praatje maakt.’
Stimuleren
Het gebruik van de fiets wordt op diverse manieren gestimuleerd. Sjors: ‘De dienst Ring-Ring® koppelt bijvoorbeeld fietskilometers aan allerlei voordelen. Zo kun je op basis van daadwerkelijk gemaakte fietskilometers kortingen bij winkels krijgen of sparen voor projecten in je buurt. Een andere leuke manier om meer mensen op de fiets te krijgen is Bicycle Buddy, een app voor fietsers op het RijnWaalpad, de fietsverbinding tussen Arnhem en Nijmegen. Met deze app kun je het lichtkunstwerk in de tunnel onder de A15 bedienen en de kleur van de verlichting bepalen. Hoe vaker je door de tunnel fietst, hoe meer kleuren je kunt kiezen.’ Nieuwe bewegwijzering draagt volgens Roger ook bij aan fietsstimulering. ‘Onze snelfietsroutes en de hogere snelheden waarmee fietsers zich voortbewegen vragen om een nieuwe standaard voor wayfinding. Die ontwikkelen we met het bureau Mijksenaar.’
Multimodale knooppunten
Bij het ontwerpen van de snelfietsroutes kijkt Brabant nadrukkelijk naar kansen voor multimodale knooppunten. Roger: ‘Zoals met ons Hoogwaardig Openbaar Vervoer, onze snelle openbaar vervoerslijnen met een hoge frequentie en overstapvoorzieningen voor de fiets. We gaan deze knooppunten meer kwaliteit geven, bijvoorbeeld met veilige fietsparkeervoorzieningen en laadpalen voor e-bikes.’
Natuurpoorten
Transferia liggen nu vaak in de periferie van stadscentra, zegt Roger. ‘Maar een combinatie met onze Natuurpoorten biedt misschien wel nieuwe kansen: die liggen buiten de stad, op plekken die je met de auto, de fiets en soms ook het openbaar vervoer kunt bereiken. Deze poorten hebben ruime parkeervoorzieningen en zijn de startpunten voor fiets- en wandeltochten door de Brabantse natuur.’
Stedelijke ontwikkeling en wonen
‘Ook het onderzoek naar bicycle oriented development is interessant’, vervolgt Roger. ‘Dat doen we in het kader van het Lectoraat Urban Intelligence, een samenwerking tussen NHTV en Noord-Brabant. In dit onderzoek heeft NHTV recent de fietsbereikbaarheid van Brabantse woonontwikkellocaties in beeld gebracht.’ Relevant, vindt ook Sjors. ‘Bij het realiseren van woningen worden er steeds minder parkeerplaatsen aangeboden. Het concept Mobility as a Service duikt steeds vaker op. Daarbij kunnen bewoners zelf bepalen voor welke modaliteit ze kiezen, zoals de fiets. Zo kunnen ze dus auto-onafhankelijk leven. Appartementen worden bijvoorbeeld op stedelijke locaties in de nabijheid van kantoren, winkels en het station gebouwd. Daardoor heb je voor je dagelijks verplaatsing eigenlijk geen auto meer nodig. Mensen kiezen er bewust voor daar te gaan wonen.’
Voordelen
Dat levert veel voordelen op, zegt Sjors. ‘Als bewoner hoef je geen auto meer te kopen en niet meer te betalen voor een dure parkeerplaats. Projectontwikkelaars, aan wie de gemeente nu nog vaak een parkeernorm oplegt, kunnen van deze nieuwe trend profiteren. Ze hoeven op termijn minder appartementen met een parkeerplaats te bouwen en aan te bieden, omdat steeds minder mensen zitten te wachten op een parkeerplaats. Ten slotte ziet ook de overheid dat mensen, die in dit soort stedelijke gebieden gaan wonen, geen auto meer hebben, een auto delen of (vaker) de fiets nemen. Het autogebruik wordt dus selectiever, waardoor er minder autodruk is op de omgeving en de infrastructuur.’
Dit artikel is onderdeel van Smart Mobility Stories #9. Smart Mobility Stories is een gezamenlijke nieuwsbrief van AutomotiveNL, Connecting Mobility, DITCM Innovations, De Innovatiecentrale, SmartwayZ.NL en Rijkswaterstaat. Schrijf je in en ontvang Smart Mobility Stories zo’n 8 keer per jaar in je mail.
